آرتروز مفصل شانه یا استئوآرتریت شانه چیست؟
تا به حال از خود پرسیده اید که چرا شانه تان هنگام بلند کردن اشیاء درد می گیرد؟ آرتروز مفصل شانه همان تخریب تدریجی غضروف و از بین رفتن پوشش محافظ بین استخوان هاست که باعث اصطکاک، درد و خشکی شانه می گردد. نکته قابل توجه این است که این اختلال معمولاً با افزایش سن، ضربه یا فعالیت های تکراری در ارتباط است. شایان ذکر است که آرتروز شانه می تواند عملکرد روزمره را به شدت مختل کند و برای پیشگیری از وخامت آن، باید سریعاً وارد عمل شد.
جهت بررسی خدمات فیزیوتراپی هیوا کلیک کنید.
دلایل ایجاد آرتروز مفصل شانه چیست؟
ممکن است بپرسید، چرا من دچار آرتروز شانه شدم؟ از آن مهم تر این که عوامل زیادی در بروز این عارضه نقش دارند: افزایش سن باعث تحلیل تدریجی غضروف می شود، ضربه های تکراری و رگ به رگ شدن مفصل، سابقه خانوادگی، فعالیت های سنگین روزمره و حتی اختلالات هورمونی و افزایش وزن شانه ها را آسیب پذیرتر می کنند . جالب است بدانید که شغل یا ورزش هایی مانند نقاشی و کارگران ساختمانی باعث فشار مستمر بر مفصل می شوند و خطر بروز آرتروز را افزایش می دهند.
علائم آرتروز مفصل شانه چیست؟
علائم اولیه چیست؟ وقتی شانه تان خشک می شود و با احساس “قرچ قرچ” یا درد تیز هنگام حرکت مواجه می شوید، نشانه های هشداردهنده هستند. حساسیت به لمس، ضعف در بلند کردن اجسام، تورم مفصل و حتی بروز درد هنگام استراحت یا در شب، از دیگر علائم شایع اند. نکته قابل توجه این است که در بسیاری موارد، این علائم ابتدایی هستند و با کمک درمان های اولیه قابل کنترل اند، اما اگر نادیده گرفته شوند، روند بیماری تشدید می شود.
انجام تمرینات ورزشی برای درمان آرتروز مفصل شانه
آیا تمرینات ساده می توانند مؤثر باشند؟ قطعاً بله! هدف از تمرین های ورزشی، افزایش دامنه حرکتی و تقویت عضلات اطراف شانه است. تمرینات فعال و غیرفعال، کشش ملایم و حرکات ایزومتریک می توانند خشکی را کاهش و ثبات مفصل را ارتقا دهند . جالب است بدانید که فعالیت هایی مثل شنا، پیاده روی و دوچرخه سواری سبک هم می توانند به فرد کمک کنند تا بدون فشار اضافی، عضلات شانه را حمایت کنند .
هدف از انجام فیزیوتراپی برای درمان آرتروز مفصل شانه
فیزیوتراپی دقیقاً چه می کند؟ نکته قابل توجه این است که فیزیوتراپی نه تنها دامنه حرکتی را بهبود می بخشد، بلکه از طریق تکنیک های دستی، ماساژ، اولتراسوند،
تحریک الکتریکی (TENS) و لیزر، باعث کاهش التهاب و تسکین درد می شود. از آن مهم تر اینکه این درمان ها ساختاری برنامه ریزی شده دارند تا مفصل بدون تحریک بیش از حد تقویت و درمان گردد.
آرتروز مفصل شانه چگونه تشخیص داده می شود؟
چطور مطمئن شویم مشکل آرتروز است؟ در نخستین مرحله، پزشک پس از پرسش درباره علائم و معاینه بالینی، دامنه حرکتی، صداهای مفصل و حساسیت را بررسی می کند. در ادامه، برای تأیید تشخیص، تصویربرداری هایی مانند رادیوگرافی ساده یا MRI درخواست می شود تا میزان ساییدگی، فضایی غضروفی و خارهای استخوانی مشخص گردد.
جهت بررسی فیزیوتراپی دست در قزوین کلیک کنید.
جراحی آرتروز شانه چیست؟
اگر درمان های غیرجراحی مؤثر نبودند، چه گزینه هایی پیش روست؟ آرتروسکوپی شانه و تعویض مفصل، رایج ترین اقدامات جراحی هستند. در روش آرتروسکوپی با برش های کوچک، غضروف آسیب دیده و خارهای استخوانی برداشته می شوند. تعویض مفصل (آرتروپلاستی) کامل یا جزئی نیز شامل جایگزینی بخش های آسیب دیده با پروتزهای فلزی و پلاستیکی است . نکته قابل توجه این است که تعویض معکوس مفصل برای افرادی که تاندون دلتوئید شانه آن ها ضعیف است مناسب تر است.
چگونه می توان از آرتروز شانه پیشگیری کرد؟
پیشگیری بهتر از درمان است! آیا می دانید اجتناب از فعالیت های تکراری و سنگین، حفظ وزن مناسب، گرم کردن پیش از فعالیت و استفاده از تکنیک های صحیح، نقش بسزایی در پیشگیری از آرتروز دارد؟ نکته قابل توجه این است که کشش ملایم و تمرینات قدرتی منظم، همراه با استراحت کافی، می توانند غضروف و مفصل را محافظت کرده و احتمال بروز آرتروز را کاهش دهند .
داروهای مؤثر در کاهش درد آرتروز شانه
چه داروهایی کمک می کنند؟ ضدالتهاب های غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن، ناپروکسن و دیکلوفناک برای کاهش درد و التهاب تجویز می شوند. گاهی استامینوفن نیز توصیه می شود. تزریق های موضعی شامل کورتیکواستروئید و اسید هیالورونیک نیز برای تسکین موقتی درد و روان کننده حرکت مفصل کاربرد دارند.
رژیم غذایی مناسب برای درمان آرتروز شانه
تغذیه چه تأثیری دارد؟ رژیم غذایی سرشار از آنتی اکسیدان ها و امگا۳ می تواند التهاب را کاهش دهد. مصرف ویتامین D و کلسیم به تقویت استخوان و غضروف کمک می کند . همچنین شایان ذکر است که کنترل وزن بدن فشار وارد بر شانه را کاهش داده و روند پیشرفت آرتروز را کند می کند.
برای اطلاعات بیشتر: حرکات مفید برای درمان درد و گرفتگی شانه
سخن پایانی
اگر دچار درد یا محدودیت حرکتی در شانه اید، فرصت را از دست ندهید. در گام نخست با تمرینات هدفمند و فیزیوتراپی، درد را کاهش دهید. در صورت لزوم، داروها و تزریق های موضعی می توانند به کمک بیایند. سپس با اصلاح سبک زندگی، حفظ وزن و تمرینات پیشگیرانه، از وخامت آرتروز جلوگیری کنید. در موارد شدید، جراحی جایگزینی مفصل یک گزینه پایانی مؤثر است. شایان ذکر است که تشخیص زودهنگام و درمان دقیق، کلید حفظ کیفیت زندگی و بازگشت حرکت طبیعی شانه است.
سوالات متداول
۱. آیا آرتروز شانه قابل درمان کامل است؟
خیر، اما با درمان های صحیح می توان درد را کاهش داد، دامنه حرکتی را بهبود بخشید و از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد.
۲. چند جلسه فیزیوتراپی لازم است؟
معمولاً بین ۸ تا ۱۲ جلسه بسته به شدت آسیب برای دستیابی به نتایج قابل توجه نیاز است.
۳. تزریق کورتیکواستروئید چند وقت یکبار انجام می شود؟
حداکثر ۳–۴ بار در سال توصیه می شود؛ تزریق مکرر ممکن است به غضروف آسیب وارد کند.
۴. آیا برای شانه آرتروز، لیزر درمانی مفید است؟
بله، تکنیک های فیزیکی مانند لیزر و اولتراسوند می توانند درد را کاهش دهند و حرکت مفصل را بهبود بخشند .
۵. چه رژیمی برای کمک به غضروف مفصل شانه مناسب است؟
رژیمی پر از امگا۳، آنتی اکسیدان ها، ویتامین D و کلسیم مفید است. کنترل وزن نیز از عوامل حیاتی در کاهش فشار بر شانه است.
