سرخوردگی مهره کمر چیست؟

سرخوردگی مهره کمر، که به آن اسپوندیلولیستزیس نیز گفته می شود، به حالتی اطلاق می شود که در آن یک مهره از موقعیت طبیعی خود در ستون فقرات جابجا شده و به جلو یا عقب حرکت می کند. این اختلال اغلب در ناحیه کمری رخ می دهد و می تواند فشار بر اعصاب اطراف وارد کرده، موجب بروز درد، ضعف و مشکلات حرکتی شود. بسته به شدت تغییرات مهره ها، این وضعیت می تواند علائم خفیف تا مشکلات جدی مانند فشردگی عصبی را به همراه داشته باشد. جهت بررسی فیزیوتراپی در قزوین کلیک کنید.

دلایل سرخوردگی مهره کمر

از دلایل سرخوردگی مهره کمر می توان به موارد زیر اشاره کرد :

پیری و فرسایش طبیعی دیسک های ستون فقرات : با پیشرفت آرتروز پیری، دیسک ها و مفاصل ستون فقرات تحلیل رفته و ممکن است موجب جا به جایی مهره ها شوند.
مهره های نازک تر از حد معمول : در برخی افراد، مهره ها به طور طبیعی نازک ترند، که این موضوع آن ها را در برابر آسیب ها آسیب پذیرتر می کند.
آسیب های ورزشی : ضربه های ناشی از ورزش های پربرخورد یا فعالیت های حرفه ای می تواند فشار زیادی به ستون فقرات وارد کند.
جهش های رشد در کودکان و نوجوانان : رشد سریع جسمی در کودکان و نوجوانان می تواند فشار اضافی به ستون فقرات وارد کرده و مشکلاتی ایجاد کند.
آسیب های استخوانی : بیماری هایی نظیر سرطان یا پوکی استخوان می توانند باعث ضعف و جا به جایی مهره ها در ستون فقرات شوند.
ضربه ها و حوادث
عوامل ژنتیکی

انواع سرخوردگی مهره کمر

سرخوردگی مهره کمر ممکن است در درجات مختلفی بروز کند که در ادامه به بررسی هر یک خواهیم پرداخت.

سرخوردگی ناشی از تحلیل رفتگی : این نوع سرخوردگی مهره کمر به دلیل آرتروز و فرسایش دیسک ها و مفاصل ستون فقرات به مرور زمان رخ می دهد.
سرخوردگی ایستمی : در این نوع سرخوردگی مهره کمر، شکاف در بخش (پارس اینترآرتیکولاریس) باعث جا به جایی مهره ها می شود. این مشکل بیشتر در کودکان دیده می شود، اما علائم آن ممکن است در بزرگسالی ظاهر شود.
سرخوردگی مادرزادی : این نوع سرخوردگی مهره کمر به علت نقص در رشد استخوان های ستون فقرات از بدو تولد رخ داده و باعث جابه جایی مهره ها می شود.
سرخوردگی تروماتیک : سرخوردگی مهره کمر می تواند به دلیل آسیب های شدید به ستون فقرات، مانند تصادفات یا سقوط های ناگهانی ایجاد شود.
سرخوردگی پاتولوژیک : اختلالاتی مانند پوکی استخوان، تومورهای استخوانی و بیماری کیفوز می توانند باعث ضعف ساختار ستون فقرات شوند.
سرخوردگی جراحی : این نوع سرخوردگی مهره کمر پس از جراحی ستون فقرات به دلیل عدم تثبیت مناسب، باعث جابه جایی مهره ها می شود.

عوارض جراحی سرخوردگی مهره کمر

جراحی سرخوردگی مهره کمر می تواند با عوارضی همراه باشد که شامل عفونت در محل جراحی، خونریزی و آسیب به اعصاب مجاور است. در برخی موارد، بیمار ممکن است پس از عمل همچنان درد یا بی حسی در نواحی مختلف بدن احساس کند. همچنین، مشکلاتی مانند لخته شدن خون، آسیب به رگ های خونی یا بازگشت مجدد سرخوردگی مهره ها نیز ممکن است رخ دهد. جراحی ممکن است به مشکلات مفصلی و دژنراتیو در دیگر نواحی کمر منجر شود. دوره بهبودی طولانی تر و نیاز به فیزیوتراپی برای بازگشت به فعالیت های روزانه از دیگر چالش های این جراحی است.

تشخیص سرخوردگی مهره کمر

برای تشخیص سرخوردگی مهره کمر (اسپوندیلولیستزیس)، پزشک ابتدا تاریخچه پزشکی بیمار را بررسی کرده و از او در مورد علائمش، شامل زمان شروع درد، مکان آن و عواملی که علائم را تشدید می کنند، مانند آسیب های ورزشی یا بلند کردن اجسام سنگین سوال می کند. سپس پزشک یک معاینه فیزیکی انجام می دهد که شامل حرکت دادن پاها در وضعیت های مختلف و فشاردادن نواحی مختلف ستون فقرات است تا محل و شدت درد شناسایی شود. ارزیابی عصبی نیز برای شناسایی آسیب های عصبی احتمالی صورت می گیرد. تصویربرداری با روش هایی مانند رادیوگرافی، سی تی اسکن یا ام آر آی به تشخیص دقیق تر و مشاهده جابه جایی مهره ها و آسیب های موجود کمک می کند. جهت بررسی خدمات فیزیوتراپی در قزوین کلیک کنید.

روش های درمان سرخوردگی مهره کمر

از روش های درمان سرخوردگی مهره کمر می توان به موارد زیر اشاره داشت :

روش های غیر جراحی

فیزیوتراپی : تمرینات تقویتی برای عضلات کمر و شکم فشار روی مهره ها را کاهش می دهند و انعطاف پذیری را بهبود می بخشند. فیزیوتراپیست ها همچنین تمرینات کششی برای عضلات پشت و همسترینگ توصیه می کنند.
دارودرمانی : تجویز و مصرف دارو باید تحت نظر پزشک باشد. داروهای مسکن غیر استروئیدی برای کاهش درد و التهاب مؤثرند، اما از مصرف طولانی مدت آن ها باید خودداری کرد.
کورتیکواستروئیدها : در مواردی که درد شدید باشد، پزشک ممکن است کورتیکواستروئیدهای خوراکی یا تزریقی تجویز کند تا التهاب کاهش یابد و درد کنترل شود. این داروها ممکن است به ناحیه آسیب دیده تزریق شوند.
استراحت مطلق : گاهی تنها با استراحت و پرهیز از فعالیت های شدید فیزیکی و ورزشی می توان به بهبود وضعیت کمک کرد.
پوشیدن بریس : پزشک در موارد غیرحاد ممکن است بریس کمر را پیشنهاد کند تا ستون فقرات تثبیت شده و از حرکت های اضافی جلوگیری شود.

روش های جراحی

اگر درمان های غیر جراحی مؤثر نباشند، جراحی دیسک کمر می تواند ضروری باشد. دو نوع جراحی اصلی برای درمان سرخوردگی مهره کمر وجود دارد.

جراحی فیوژن ستون فقرات : در این جراحی، مهره ها با استفاده از میله ها، پیچ ها و پیوند استخوان به هم متصل می شوند تا ثبات ستون فقرات حفظ شود.
دکمپرسیون لومبار : در این روش جراحی، فشار بر عصب های فشرده شده کاهش یافته و برای بیمارانی با درد یا بی حسی شدید در پاها انجام می شود.

سخن پایانی

در پایان می توان به این موضوع اشاره کرد که سرخوردگی مهره کمر یا اسپوندیلولیستزیس یکی از مشکلات شایع ستون فقرات است که می تواند به دلیل عواملی مانند آرتروز، آسیب های ورزشی یا نقص های مادرزادی رخ دهد. این اختلال می تواند با درد شدید، بی حسی و محدودیت های حرکتی همراه باشد. تشخیص دقیق این مشکل از طریق معاینه فیزیکی و تصویربرداری انجام می شود و درمان آن به شدت وضعیت بستگی دارد. روش های غیر جراحی مانند فیزیوتراپی و دارودرمانی می توانند به تسکین درد کمک کنند، اما در موارد شدیدتر، جراحی ممکن است ضروری باشد. با پیگیری درمان های مناسب، بسیاری از بیماران می توانند بهبود یابند و به فعالیت های روزمره خود بازگردند.