دررفتگی مفصل شانه چیست؟
دررفتگی مفصل شانه یکی از شایع ترین آسیب ها در بین ورزشکاران و افراد فعال است. این آسیب به دلیل ساختار پیچیده و حساس مفصل شانه و حرکات گسترده ای که این مفصل انجام می‌دهد، به راحتی رخ می دهد و می تواند کیفیت زندگی و فعالیت های روزمره فرد را تحت تأثیر قرار دهد. خوشبختانه، با تشخیص به موقع و استفاده از روش‌های درمانی مناسب، از جمله فیزیوتراپی در قزوین، می توان روند بهبود را سریع تر کرد و عملکرد شانه را به حالت طبیعی بازگرداند.ما در این مقاله قصد داریم به بررسی جامع دررفتگی مفصل شانه، علل، علائم، روش های تشخیص و درمان، و همچنین نقش کلیدی فیزیوتراپی در پیشگیری و بازتوانی این آسیب بپردازیم.
علائم دررفتگی مفصل شانه
دررفتگی شانه معمولاً با مجموعه‌ای از علائم واضح و مشخص بروز می‌کند که بلافاصله پس از آسیب قابل مشاهده هستند:
- تغییر شکل ظاهری شانه: شانه آسیب دیده پایین تر می افتد یا برجستگی غیرعادی پیدا می‌کند.
- درد شدید و تیز: به‌خصوص هنگام حرکت یا لمس شانه.
- تورم و کبودی: در ناحیه اطراف مفصل شانه.
- ناتوانی در حرکت دادن بازو یا شانه: فرد نمی تواند بازوی خود را بالا ببرد یا بچرخاند.
علائم عصبی و عروقی احتمالی :
در برخی موارد، دررفتگی مفصل شانه می‌تواند باعث فشار بر اعصاب یا عروق شود:- بی‌حسی یا گزگز در بازو، انگشتان یا ناحیه گردن
- ضعف عضلانی یا ناتوانی در گرفتن اشیاء
- اسپاسم عضلات اطراف شانه
- کاهش نبض، سردی دست یا تغییر رنگ انگشتان (در صورت آسیب به رگ‌های زیر بغل)
علائم دررفتگی مفصل شانه در نوزادان و کودکان
گرچه دررفتگی مفصل شانه در نوزادان و خردسالان نسبت به بزرگسالان کمتر اتفاق می‌افتد، اما همچنان می‌تواند به خصوص در هنگام زایمان سخت، افتادن یا کشیده شدن دست، بروز کند.- درد و بی‌قراری هنگام لمس یا حرکت دست کودک
- قرمزی، تورم یا گرم‌شدن شانه آسیب دیده
- کاهش یا عدم حرکت دست آسیب دیده
- گریه مداوم به دلیل ناراحتی یا درد پنهان
- ظاهر نامتقارن شانه‌ها
انواع دررفتگی مفصل شانه
بر اساس جابجایی سر استخوان بازو، دررفتگی شانه در سه حالت اصلی رخ می‌دهد: جلو، پشت و پایین. در بیش از ۹۰٪ موارد، دررفتگی به جلو اتفاق می‌افتد.- دررفتگی قدامی : در این حالت، بازو از بدن دور شده و به سمت خارج می‌چرخد، در حالی که چرخش داخلی محدود می‌شود. معمولاً این نوع دررفتگی مفصل شانه در نتیجه سوانح یا حرکات اختیاری رخ می‌دهد.
- دررفتگی خلفی : در این وضعیت، بازو به بدن نزدیک می‌شود و به سمت داخل می‌چرخد، با محدودیت در چرخش خارجی. این نوع دررفتگی مفصل شانه معمولاً در حین حرکات غیر ارادی شانه مانند تشنج یا برق‌گرفتگی اتفاق می‌افتد.
مقاله دلایل در رفتن مداوم شانه چیست : در رفتگی مداوم شانه یکی از مشکلات شایعی است که می تواند زندگی روزمره افراد را تحت تأثیر قرار دهد. شانه به عنوان متحرک ترین مفصل بدن انسان، امکان انجام حرکات گسترده‌ای را فراهم می کند، اما این ویژگی همچنین خطر در رفتگی را افزایش می دهد.
تشخیص دررفتگی مفصل شانه
تشخیص دقیق برای جلوگیری از عوارض و بازتوانی صحیح ضروری است. روش ها شامل:
-
تاریخچه پزشکی: پزشک جزئیات حادثه، شدت درد و سوابق قبلی را بررسی می‌کند.
-
معاینه فیزیکی: تغییر شکل شانه، تورم، کبودی و محدودیت‌های حرکتی بررسی می‌شود.
-
تصویربرداری:
-
رادیوگرافی برای بررسی استخوان‌ها
-
MRI برای ارزیابی رباط‌ها، تاندون‌ها و عضلات
-
سونوگرافی و سی‌تی‌اسکن برای موارد پیچیده
-
تشخیص دقیق به پزشک کمک می‌کند تا روش درمان مناسب را انتخاب کرده و احتمال عود مجدد را کاهش دهد.
درمان دررفتگی مفصل شانه
در بسیاری از موارد، بازگرداندن استخوان بازو به جای خود (Reduction) بدون جراحی انجام می‌شود. مراحل اصلی شامل:
-
استفاده از آتل یا بند برای تثبیت شانه
-
کمپرس یخ ۳ تا ۴ بار در روز
-
مصرف داروهای مسکن در صورت نیاز
-
انجام تمرینات سبک جهت جلوگیری از سفتی شانه
در موارد شدید یا همراه با پارگی رباط‌ها، جراحی ممکن است ضروری باشد.
عوارض و خطرات دررفتگی مفصل شانه
دررفتگی مفصل شانه می‌تواند عوارض و خطرات متعددی را به همراه داشته باشد که می‌توانند کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهند. این خطرات به ویژه در صورت عدم مراقبت و درمان به موقع بیشتر نمایان می شوند. در ادامه به برخی از مهم ترین عوارض ناشی از دررفتگی مفصل شانه اشاره می‌شود:
- پارگی بافت‌های نرم: یکی از عوارض شایع دررفتگی مفصل شانه، آسیب به عضلات، رباط‌ها و تاندون‌هایی است که مفصل شانه را در جای خود نگه می‌دارند. این آسیب می‌تواند منجر به بروز درد شدید و ناپایداری مفصل شود.
- آسیب به عصب‌ها و عروق خونی: در برخی موارد، دررفتگی مفصل شانه می‌تواند به اعصاب و عروق خونی واقع در داخل یا اطراف مفصل آسیب برساند. این آسیب‌ها ممکن است به علائمی مانند بی‌حسی، ضعف یا تغییرات در جریان خون منجر شوند.
- افزایش احتمال دررفتگی‌های مکرر: افرادی که تجربه دررفتگی شانه را دارند، به‌خصوص در صورت بروز آسیب‌های شدید، بیشتر مستعد دررفتگی مجدد می‌شوند. این واقعیت می‌تواند به مشکلات دائمی و نیاز به درمان‌های مکرر منجر شود.
- کشش یا پارگی تحت فشار: کشش یا پارگی رباط‌ها یا تاندون‌ها در شانه ممکن است نیاز به روش‌های درمانی خاص، از جمله جراحی، داشته باشد. این جراحی‌ها معمولاً به هدف ترمیم ساختار آسیب‌دیده انجام می‌شوند و دوره‌های بهبودی طولانی‌تری نیاز دارند.
- تأثیر بر دامنه حرکتی: مشکلات ناشی از دررفتگی مفصل شانه ممکن است دامنه حرکتی شانه را محدود کند که این موضوع بر فعالیت‌های روزمره فرد تأثیر می‌گذارد. در نتیجه، بیمار ممکن است با مشکلاتی در انجام کارهای روزمره مواجه شود.
